Każdy kierowca wie, że ryzyko na drodze jest nieodłącznym elementem codziennego życia. Niestety, kolizje, wypadki czy uszkodzenia pojazdu spowodowane przez siły natury zdarzają się częściej, niż byśmy tego chcieli. Gdy dojdzie do takiej sytuacji, najważniejsze jest, aby jak najszybciej naprawić auto i uzyskać adekwatne odszkodowanie. Wtedy na scenę wkracza kosztorys naprawy pojazdu, który jest nieodłącznym elementem procesu likwidacji szkody. Niestety, procedura ta bywa skomplikowana i może nastręczać problemów, szczególnie osobom, które mają z nią do czynienia po raz pierwszy.
Kosztorys naprawy pojazdu to dokument, który szczegółowo opisuje zakres i koszt naprawy uszkodzonego samochodu. W przypadku likwidacji szkody przez towarzystwo ubezpieczeniowe, jest on sporządzany przez wyznaczonego pracownika po zgłoszeniu szkody. Zadaniem likwidatora jest ocena stanu pojazdu, określenie niezbędnych prac naprawczych oraz oszacowanie kosztów związanych z przywróceniem auta do stanu sprzed szkody. Na podstawie tego dokumentu ubezpieczyciel dokonuje wypłaty odszkodowania.
Warto wiedzieć, że ubezpieczyciel ma 30 dni na wypłatę odszkodowania od momentu zgłoszenia szkody. Jest to tzw. kwota bezsporna. Czas na jej wypłatę w niektórych przypadkach może zostać wydłużony do 90 dni. Jeśli mamy zastrzeżenia co do jakości lub rzetelności sporządzonego kosztorysu, przysługuje nam prawo do złożenia reklamacji, a także weryfikacja u niezależnego rzeczoznawcy.
Kosztorys naprawy pojazdu to dokument, który zawiera szczegółowe informacje na temat:
Dokument ten jest kluczowy, ponieważ na jego podstawie zostaje wypłacone odszkodowanie. Kosztorys może być również dowodem w sądzie, jeśli dojdzie do sporu dotyczącego zaniżenia wartości odszkodowania przez ubezpieczyciela.
W kosztorysie znajdują się także informacje o używanych częściach zamiennych, które są klasyfikowane według jakości. Zgodnie z unijną dyrektywą GVO, części te dzielą się na kilka kategorii:
Znajomość tej klasyfikacji pozwala na ocenę, czy zaproponowane części spełniają nasze oczekiwania pod względem jakości.
W przypadku szkody możemy wybrać jedną z dwóch metod likwidacji: kosztorysową (gotówkową) lub warsztatową (bezgotówkową). W metodzie kosztorysowej ubezpieczyciel wypłaca odszkodowanie na podstawie sporządzonego kosztorysu, a my sami decydujemy, gdzie i jak naprawimy samochód. Jest to rozwiązanie często wybierane przez właścicieli starszych pojazdów, gdzie oszczędność ma duże znaczenie. W metodzie warsztatowej naprawa jest bezpośrednio rozliczana przez warsztat z ubezpieczycielem, co eliminuje konieczność samodzielnego opłacania naprawy.
Czasami zdarza się, że kosztorys sporządzony przez ubezpieczyciela budzi nasze wątpliwości. W takiej sytuacji warto zasięgnąć opinii niezależnego rzeczoznawcy, który przeprowadzi własną ocenę szkód i sporządzi nowy kosztorys. Koszt takiej usługi to zwykle kilkaset złotych, ale może się okazać, że dzięki niej uzyskamy znacznie wyższe odszkodowanie. Pomoc mechanika samochodowego również może być przydatna w ocenie kosztów i zakresu naprawy.
Ubezpieczyciele nie zawsze w pełni dokładnie przygotowują kalkulacje naprawy. Oto kilka najczęstszych problemów, z jakimi mogą się spotkać poszkodowani:
Jako poszkodowany niespecjalizujący się zawodowo w motoryzacji lub mechanice pojazdowej zawsze możesz poddać ocenie kosztorys wykonany przez towarzystwo ubezpieczeniowe zewnętrznemu rzeczoznawcy. Zakład ubezpieczeń powinien zwrócić koszt takiej usługi. Warto przywołać tutaj zalecenia Komisji Nadzoru Finansowego. Rekomendacja 24:
Odpowiedzialność zakładu ubezpieczeń z tytułu umowy ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów obejmuje zwrot uzasadnionych wydatków z tytułu sporządzenia na zlecenie uprawnionego opinii (ekspertyzy) przez osobę trzecią, o ile sporządzenie takiej opinii (ekspertyzy) było niezbędne do efektywnego dochodzenia świadczenia. – Rekomendacje dotyczące likwidacji szkód z ubezpieczeń komunikacyjnych; Komisja Nadzoru Finansowego, Lipiec 2022.
W sprawie zwrotów kosztów za usługę Rzeczoznawczą opiniował również Sąd Najwyższy (uzasadnienie uchwały z dnia 2 września 2019 r. (III CZP 99/18), podjętej na wniosek Rzecznika Finansowego), z którego uzasadnienia wynika, że jeśli opinia rzeczoznawcy wykaże zaniżenie odszkodowania przez ubezpieczyciela, klient nie powinien mieć problemów z uzyskaniem zwrotu jej kosztów.
Kosztorys naprawy pojazdu jest kluczowym dokumentem w procesie likwidacji szkody. Dzięki niemu możemy uzyskać odszkodowanie, które pozwoli na naprawę samochodu. Ważne jest jednak, aby dokładnie zapoznać się z treścią kosztorysu i w razie wątpliwości skorzystać z pomocy niezależnego rzeczoznawcy. To najlepszy sposób, aby upewnić się, że otrzymamy sprawiedliwe odszkodowanie i unikniemy nieuczciwych praktyk ze strony ubezpieczyciela.
